Hoe stel je een Culturele Zondag samen en hoe zorg je dat daar de beoogde bezoekers op afkomen? ‘Opeens sta je als winkelend publiek bij een optreden van House of Hiphop.’

Culturele Zondagen (CZ) wordt sinds 2017 georganiseerd door Utrecht Marketing in samenwerking met lokale culturele instellingen, wijkcultuurhuizen en programmeurs. Verspreid door de stad en wijken is er een gratis programma vol theater, dans, muziek, film, literatuur, beeldende kunst en workshops. Welke rol speelt onderzoek daarin? Vier vragen aan Iris Matters, projectleider CZ, en Go de Roij van Zuijdewijn, teamleider Cultuur bij Utrecht Marketing.

Wat is het doel van de Culturele Zondagen?
Go: ‘Een podium bieden aan lokale makers en een publiek bereiken dat normaal gesproken niet zo snel de weg vindt naar cultuur. Denk aan jongvolwassenen met een kleine portemonnee of wijkbewoners die zelden naar het centrum komen.’
Iris: ‘We onderzoeken wat voor hun drempels zijn en proberen die weg te nemen. Want ook aan deze groepen willen we laten zien hoe rijk en divers het Utrechtse cultuuraanbod is.’

Hoe probeer je die doelgroep ook daadwerkelijk te betrekken?
Go: ‘Bijvoorbeeld door de evenementen gratis aan te bieden. Door samen te werken met instellingen die gericht zijn op de wijk, zoals als Het Wilde Westen in Oog in Al en Trapop! in Leidsche Rijn, en het programma op die locaties aan te bieden. Of door voor Marokkaanse vrouwen in Kanaleneiland een ladies only-event te organiseren, waarop zij zich veilig voelen.’
Iris: ‘Maar ook door bepaalde programmering juist naar het centrum te halen, op plekken als het stadhuis en de bieb Neude. Zodat winkelende mensen die uit zichzelf weinig cultuur bezoeken, opeens publiek kunnen zijn van acts van dansschool Touché, House of Hiphop of het MBO Creative College.’

Elke Culturele Zondag heeft een thema. Hoe komt dat tot stand?
Iris: ‘Door in gesprek te gaan met de culturele instellingen in de stad. Waar hebben zij behoefte aan, wat leeft er? Zo hebben we gezamenlijk een CZ georganiseerd rondom jong talent, de “Utrechtse Nacht” en het thema “queer”. Omdat wij als Utrecht Marketing niet in alle haarvaten van de stad zitten, hebben we andere organisaties nodig om die thema’s ook echt goed neer te zetten, met een aansprekend programma. Denk aan Freedom City, met z’n uitgebreide netwerk op het gebied van street culture, of het Utrecht Queer Culture Festival.’

‘Thema’ als “queer” en “jong talent” komen tot stand door de sector uit te vragen’

Hoe weet je of je de ‘juiste’ mensen bereikt?
Go: ‘Op elke Culturele Zondag doen we postcode-onderzoek om te zien waar de bezoekers vandaan komen. Zijn het inderdaad ook de lichte cultuurgebruikers uit het Culturele Doelgroepenmodel die naar de optredens kijken? Het antwoord is: ja. Ook vragen we uit hoe mensen naar de CZ zijn gekomen: via vrienden, sociale media, doordat ze toevallig langsliepen? Op basis van die gegevens kijken we steeds wat we de volgende keer moeten verbeteren, bijvoorbeeld op het gebied van communicatie of co-creatie. En dan is er nog het tevredenheidsonderzoek waarop we hoog scoren. Voor de laatste CZ gaven bezoekers een 8.’

Fotografie: Jelmer de Haas